Week 38 Hatertse Broek

Langs het Maas-Waalkanaal bij Nijmegen ligt dit wilde stuk natuur. Het is een bijzondere combinatie van parkachtige paden, open velden en dichtbegroeid bos. Als je hier rondloopt weet je gewoon dat er meer leeft dan je in een wandeling tegenkomt. De begroeiing is alleen zo dicht, dat dieren in allerlei maten zich met gemak kunnen verstoppen. Mijn ervaring is dat als je van het brede pad afgaat en het smalle pad tussen deze begroeiing door neemt de kans bijna 100% is dat je iets hoort of ziet wegrennen. Alle keren dat ik op dit pad heb gelopen verdween er wel ergens een mysterieus dier wat ik net niet goed genoeg kon zien. Dit komt doordat de meeste dieren ons mensen veel sneller zien dan wij hen. Aangezien het toch wel heel leuk is om te weten wat er allemaal leeft heb ik mijn wildcamera opgehangen. Ondanks dat hij er maar 1 nacht kon blijven was het raak! Rond half 9 's avonds verscheen er eerst een vos voor de camera. En tegen half 5 's ochtends een nieuwsgierige steenmarter! 

Steenmarters zijn dieren die we vaak niet zien omdat ze ‘s nachts actief zijn. Maar er zijn een paar kansen dat je toch oog in oog met dit bijzondere dier kan komen te staan. Vooral zomers, wanneer de dagen lang zijn, kan je ze in de vroege ochtend spotten. Maar in andere jaargetijden heb je ook kans. Dan zal je in de buurt van mogelijke schuilplaatsen op zoek moeten gaan in de schemering. Let wel op, in natuurgebieden zoals de Hatertse Broek mag je na zonsondergang niet meer komen. Maar dat hoeft ook niet, want ze leven niet alleen in beboste gebieden, maar ook in steden. Zo wordt de steenmarter regelmatig in Nijmegen zelf gespot. Ze houden dan ook van steenachtige gebieden, zoals leegstaande of niet vaak bezochte gebouwen, steengroeves en rotsige hellingen. Die laatste twee hebben we naar mijn idee niet in deze omgeving, maar Nijmegen heeft natuurlijk erg veel gebouwen. Ook leven ze graag op boerenerven, doordat daar vaak rommelhoekjes of hooischuren zijn wat mooie schuilplaatsen zijn. Het zal je vast niks verbazen, maar beide soorten gebouwen staan in de nabije omgeving van de Hatertse Broek. Het is dan ook bijna logisch dat deze marterachtige in dit gebied voorkomt.

Even terug naar het gebied zelf, want er zijn nog meer dieren die je hier kan vinden. Overdag hoppen er bijvoorbeeld eekhoorns door de bomen. Nu de herfst begint kan je ze druk over takken heen en weer zien rennen. Ze verzamelen eikels, noten en ander lekkers, om alles daarna met een paar te gelijk in putjes te begraven of ergens in een holletje te verstoppen. Dit doen ze omdat ze geen winterslaap houden en daarom een tekort aan eten zouden hebben in de koude maanden. Door het maken van een wintervoorraad hebben ze genoeg voedsel om de winter door te komen. 

De insecten in dit gebied beginnen ook stilaan in de herfstmodus te gaan. Steeds meer verstoppen er zich onder het schors van dood hout of in het bladerdek. Maar nu zijn ze er nog. Tijdens het wandelen kwam ik een prachtige sluipwesp tegen. Het is een opvallende verschijning met zijn fel oranje en langgerekte lijf. Deze soort heet Enicospilus ramidulus, hij heeft geen Nederlandse naam. Dit is overigens niet omdat ze zo zeldzaam zijn, ze komen namelijk veel voor en dus is er een grote kans dat je er een keer een gaat vinden. Deze sluipwespensoort en vele andere zijn parasitair, wat inhoudt dat ze  leven ten koste van iemand anders. In dit geval is die iemand anders de rups van de nachtvlinderfamilie de Uilen. 

Volwassen sluipwespen hebben natuurlijk ook voedsel nodig en dat vinden ze bij bloemen. Net als bijen leven ze van nectar en ondanks dat dit gebied bestaat uit veel struiken en bomen, groeien er toch nog een aantal bloemsoorten. Zo komt groot nagelkruid hier voor, wat een vrolijke gele bloem heeft, en de inheemse dagkoekoeksbloem. Beide zijn echte bosbloemen, die het goed doen op wat schaduwrijkere plekken. Een andere opvallende plant is de Japanse  duizendknoop. Misschien heb je er al van gehoord, want hij is in de afgelopen jaren af en toe in het nieuws geweest. Dit is een van de meest invasieve exoten in Nederland. De plant ziet er mooi uit met zijn witachtige bloemetjes, maar ondertussen kan hij maar liefst 4 meter hoog worden en zijn wortels reiken vaak tot een meter diep. Ook zijn de wortels zo sterk dat ze schade aan gebouwen, leidingen en wegen kunnen veroorzaken. Het bizarste is dat als je deze plant weghaalt, maar een centimeter aan wortel vergeet ze binnen een paar maanden weer bloeiend en al op die plek staan. Niet echt een fijne plant dus. Gelukkig staat hij nu nog alleen in een uithoek van het gebied, dus misschien hebben ze het onder controle.

Goed om te weten:

• Honden mogen los op het pad langs de woonwijk. In de rest van het gebied moeten ze aangelijnd zijn.
• Parkeren kan voor het terrein van Scouting Karel de Stoute. Het adres waarop je kan navigeren is Weezenhof 9311, Nijmegen. Is hier geen plek meer? Dan kan je altijd nog in de wijk Weezenhof kijken, daar zijn namelijk ook verschillende ingangen naar de Hatertse broek te vinden.
• Er gaat geen wandelroute door dit natuurgebied, maar dat is niet erg want zonder kan je hier ook prima wandelen.